NIEUWSBRIEF SEPTEMBER 2025

Inleiding
Onderzoek toont aan dat tot 60% van de pleegkinderen gedrags- en emotionele problemen heeft. Pleegzorgers zijn meestal de eersten om lastig gedrag op te merken. Het is onduidelijk met welke factoren de inschatting over ondersteuningsbehoeften bij zichzelf en hun pleegkind(eren) samenhangt. In deze nieuwsbrief wordt nagegaan welke casus- en besluitvormersfactoren van invloed zijn op: 1) de beoordeling over de aanwezigheid van gedrags- en emotionele problemen; 2) de beslissing tot het ondernemen van actie (het zoeken naar extra ondersteuning).

Methode

Pleegzorgers beoordeelden in acht situatieschetsen de behoefte aan extra ondersteuning van pleegkinderen en van andere pleegzorgers. Elk van deze situaties bestond uit een unieke combinatie van zes kenmerken, zijnde: jongen, meisje, internaliserend probleemgedrag, externaliserend probleemgedrag, hoge opvoedingskwaliteit bij de pleegzorgers en lage opvoedingskwaliteit bij de pleegzorgers. De situatieschets waarin pleegzorgers met lage opvoedingskwaliteit een meisje met internaliserend probleemgedrag opvangen, is bijvoorbeeld: “Karen is een pleegkind van 10 jaar. In het bijzijn van andere kinderen heeft ze de neiging om alleen te spelen. De pleegzorgers van Karen veroordelen dit gedrag openlijk telkens ze het zien gebeuren.”

Mee te nemen naar de praktijk

• Er is een samenhang tussen de aanwezigheid van vooral externaliserende gedrags- en emotionele problemen en de behoefte aan extra ondersteuning. Aangezien nog heel wat andere factoren van invloed zijn op de nood aan ondersteuning, is het aangewezen om op geregelde basis te screenen naar de aanwezigheid van gedrags- en emotionele problemen.
• De attitudes van pleegzorgers (de inschatting over hun bekwaamheid om gedrags- en emotionele problemen vast te stellen en de neiging om op zoek te gaan naar extra ondersteuning) beïnvloeden de inschatting over de nood aan ondersteuning. Niet enkel de hulpvraag van de pleegzorgers maar ook de inschatting van de pleegzorgbegeleider moet richtinggevend zijn in het formuleren van een extra ondersteuningsaanbod.
• Wanneer pleegkinderen veel externaliserend probleemgedrag vertonen en pleegzorgers over een lage opvoedingskwaliteit beschikken, is extra aandacht nodig. In deze situaties kan een vorm van behandelingspleegzorg aangeboden worden, om zo de gedrags- en emotionele problemen te verminderen en de opvoedingskwaliteit te verbeteren.
• Wanneer pleegkinderen langdurig en/of ernstige gedrags- en emotionele problemen hebben, kan externe ondersteuning nodig zijn. Pleegzorgers informeren en wegwijs maken in het jeugdhulpverleningslandschap blijkt dan aangewezen.

Gebaseerd op

De Coster, M., Vanderfaeillie, J., West, D., Verheyden, C., Pigozne, T., Pivorienė, J., & Van Holen, F. (2025). Factors affecting Flemish, Lithuanian, and Latvian foster parents’ perception on problem behavior and support needs. Child and Family Social Work. https://doi.org/10.1111/cfs.70017